Peter Nestler: 02

31 March, 2017 - 19:30
Sphinx cinema

Jean-Marie Straub omschreef Peter Nestler ooit treffend als “un documentariste non réconcilié.” Hier is een filmmaker, zo meende hij, die niet probeert een werkelijkheid vast te leggen om ze te doen overeenstemmen met vooropgestelde denkbeelden. Hij besteedt eenvoudigweg aandacht aan wat zich voor hem bevindt: aan mensen en hun alledaagse omgeving, hun rollen in productie- en veranderingsprocessen, hun getuigenissen van onrechtvaardigheid en verzet. Bovenal laat hij mensen praten in plaats van voor hen te spreken en stelt hij vertrouwen in wat zij te zeggen hebben in plaats van te herhalen wat ze verwacht worden te zeggen. Door de uiterste aandacht te besteden aan tastbare werkelijkheden en stemmen die al te vaak worden genegeerd of verwaarloosd, slaagt de filmmaker erin de wereld op een nieuwe manier te kaderen. Hartmut Bitomsky, een andere openlijke bewonderaar van Nestlers werk, omschreef deze aanpak als één van “Finden, Zeigen, Halten” (vinden, tonen, vasthouden): zoals een archeoloog die geduldig en zorgvuldig peilt naar sporen van geschiedenissen die het heden blijven achtervolgen.

_______________

 

In the presence of Peter Nestler.

Wie macht man Glas (Handwerklich) / How to Make Glass (Manually)

Peter Nestler & Zsóka Nestler
,
SE
,
1970
,
16mm
,
b&w
,
24'

Wie macht man Glas (Handwerklich) is onderdeel van een reeks educatieve films voor televisie, bedoeld voor een jong publiek. De serie, geregisseerd door Peter en Zsóka Nestler, was gewijd aan de geschiedenis en de processen achter het maken van objecten (papier, boekdrukkunst, stoffen, ...). Ze benadrukken de verschillen tussen artisanale en industriële productie, alsook de arbeid en economische relaties die betrokken zijn bij elk van deze productiemethodes. “Deze films bereiken wat Sergei Tretyakov in 1929 postuleerde met betrekking tot literatuur in het essay De Biografie van het Object: ‘In de biografie van het object kunnen we de klassenstrijd beknopt terugvinden in alle fases van het productieproces... Aan de lopende band van het object is de revolutie meer vastberaden, overtuigender, een massafenomeen. De massa maakt immers noodzakelijkerwijs deel uit van de biografie van het object. Ergo: niet het individu beweegt zich door een systeem van objecten, maar het object ontwikkelt zich door het systeem van mensen’.” (Jörg Huber)

Ausländer: Teil 1 – Schiffe und Kanonen / Foreigners, Part I: Ships and Guns

Peter Nestler & Zsóka Nestler
,
SE
,
1976
,
16mm
,
colour
,
45'

“Nothing stands in the way any longer of the production of firearms and canons. Footage recorded in a weapon factory in Liège shows the production of hunting guns, which can be purchased with floral or animal patterns. Weapons for killing animals are crafted carefully and partly by hand. Weapons for killing humans are made by machines and automats.” (Harun Farocki)

Dit is de eerste aflevering in een reeks over verschillende immigrantengroepen in Zweden. De filmreeks biedt een historische en sociale achtergrond bij de vraag waarom deze groepen mensen emigreren uit hun thuisland. Deze aflevering focust op Wallonië, de regio’s commerciële relaties met Zweden en de geschiedenis van bewapening en kapitaal. De macht van de Duitse Hanze was grotendeels te wijten aan een nieuw type boot dat drie keer meer vracht kon vervoeren dan voorgaande modellen. Zweedse klanten probeerden buitenlanders aan te trekken, vooral kapitaalkrachtigen die bereid waren zwaar te investeren in de Zweedse industrie. Deze bedrijfsleiders riepen de hulp in van mankracht uit Wallonië. Deze immigratie, vooral van ijzergieters, legde het fundament voor Zwedens rol als toekomstige militaire en economische grootmacht. Ijzeren kanonnen werden vervaardigd en met winst verkocht in heel Europa.

Fos-Sur-Mer

Peter Nestler & Zsóka Nestler
,
SE
,
1972
,
16mm
,
b&w
,
24'

De stad Marseille, dicht bij de monding van de Rhône gelegen, wordt sinds lang erkend als een belangrijke Europese doorgangshaven. Nestlers film situeert zich tegen de achtergrond van de industrialisatie van Fos-sur-Mer, gelegen op 32 kilometer ten noordwesten van Marseille. Het is het relaas van de ontwikkeling van de haven sinds de late jaren zestig. Fos-sur-Mer roept de herinnering op aan de precaire leef- en werkomstandigheden van om en bij de 7000 arbeiders die op deze industriële site werkzaam waren. “Cokesfabrieken, hoogovens, staalbedrijven en de petrochemische industrie moeten hier gemaakt worden. Olie, vloeibaar gas, goedkope Afrikaanse erts en Amerikaanse kool moeten geïmporteerd worden. De staat financiert de infrastructuur: de haven, wegen en elektriciteit. Een industriële stad is gebouwd en de hele wereld is aangetast. Een rivierbedding is leeggemaakt omdat steenpuin nodig is als vulgrond. De aarde is verscheurd voor een pijpleiding. De Rhône is rechtgetrokken, ingedamd en uitgebreid. Lorraine is afgesloten. De industrie verspreidt zich. 7000 arbeiders worden geconcentreerd in kampen. Bezoekers krijgen geen toestemming om de kampen zonder bevoegdheid te betreden en gevangenen kunnen niet zonder problemen weg. ‘Dit is een enorm project, een succesvol plan voor een gemeenschappelijke markt,’ zei één van de projectmanagers.” (Hartmut Bitomsky)