Reverberance 2

23 March, 2012 - 17:3024 March, 2012 - 11:00
SPHINXKASKCINEMA

“My works don’t tell political stories. They rather document a political alertness, a clairaudience for certain constellations. My films, each for themselves, are generally useless for the purpose of a position or theory.” (Thomas Harlan)

“Ik ben de zoon van mijn ouders. Dat is een ramp. Het heeft mij bestemd”, alsdus schrijver, dramaturg en filmmaker Thomas Harlan (1929-2010) in het interviewboek Hitler war meine Mitgift. Harlan, opgegroeid in Nazi-Duitsland, deelde ooit een tafel met Adolf Hitler, aan de zijde van zijn ouders, actrice Hilde Körber en filmmaker Veit Harlan, de regisseur van de beruchte antisemitische propagandafilm Jud Süß. Het is een erfenis die hij nooit van zich af heeft kunnen schudden: de onstelde zoon nam de schuld op zich van de berouwloze vader. Zijn hele leven lang bleef hij streven naar waarheid als gerechtigheid: hij bracht jarenlang door in de Poolse archieven, op zoek naar bewijzen van Duitse oorlogsmisdaden; hij sloot zich in Rome aan bij de radicaal linkse groepering ‘La Lotta Continua’ en reisde in de jaren 1970 ononderbroken naar daar waar de geest van verzet en revolutie waaide. In 1975 trok hij naar Portugal, waar zich in de nasleep van de Anjerrevolutie tal van verzetshaarden en landbezettingen ontplooiden. Harlan maakte er zijn eerste film, een documentaire over de occupatie van het landgoed Torre Bela, die volgens criticus Serge Daney een beeld gaf van “alle ideeën – gematerialiseerd, belichaamd – aan de basis van het politiek en theoretisch gauchisme van de voorgaande tien jaar.” Meer dan 35 jaar later kijkt cineast José Filipe Costa in Linha Vermelha terug op het productieproces van de spraakmakend film, die Harlan zelf ooit beschreef als “compleet tegenstrijdig met wat een documentaire zou moeten zijn”: een schijnbaar louter “observationele” cinematografische prent blijkt over de loop van de tijd verworden tot een controversieel historisch object. 

Torre Bela

Thomas Harlan
,
PT
,
1975
,
16mm
,
colour
,
106'

Linha Vermelha

José Filipe Costa
,
PT
,
2011
,
video
,
colour
,
80'