“Het leven van een geluid moet het filmframe bewonen,” schreef Robert Beavers in een van zijn vele notitieboekjes. Van alle verbazingwekkende films in zijn buitengewone oeuvre evoceert Listening to the Space in My Room het leven van geluiden misschien wel op de meest sprekende manier. Tussen 2002 en 2012 woonde Beavers op de benedenverdieping van een oud huis in Zumikon, een rustige gemeente in Zurich, onder zijn huisbazen, Cécile en Dieter Staehelin, respectievelijk een gepensioneerde dokter en een cellist. Deze film is een lyrische ode aan de Staehelins en aan het leven in een ruimte die ze lange tijd hebben gedeeld, maar ook een verkenning van resonantie als een akoestische eigenheid van een ruimte, waarbij geluid en ruimte via het element tijd worden verbonden. Doorheen de film articuleert Beavers zones van doorlaatbaarheid — tussen verdiepingen, tussen tuin en interieur, tussen subjectiviteiten. Cello’s en vogelgezang voegen zich bij krakende vloerplanken en gedempte voetstappen en gesprekken, en dragen bij aan de beschouwing over de akoestiek van een gedeelde woonruimte. “Ongeveer halverwege de film wordt het geluid van regen eerst geïntroduceerd met zwarte leader en het begeleidt daarna een camerabeweging terwijl de regen in de tuin op grote bladeren valt. Deze rijke en complexe soundscape ademt leven en straalt een kwaliteit uit die de soundtrack naar buiten opent — naar dat wat traditioneel buiten de muziek ligt (noise) en naar de wereld buiten de visuele ruimte van film.” (Luke Fowler)

“Imagine someone boiling down all the impermanent sensations, routines, memories, and emotions that make a home a home into an intensely flavorful reduction, and you begin to understand Beavers’ stunning film. He and his housemates are crystallized at work: the camera sways with the hands of an older man bowing his cello; observes an older woman tending her garden from inside the darkened house; mirrors Beavers himself examining individual frames of film to stage his somatic cuts. The intricately interlaid tracks of sound and image do not abide any standard measure of continuity, and yet there’s something immediately comprehensible in this exquisitely tuned song of the body in space.” (Max Goldberg)

Elisabeth doolt door de slaperige straten van Lyon, in de voetsporen van de socialistische en feministische schrijfster Flora Tristan. Met het dagboek van de schrijfster en een bandrecorder op zak probeert ze te reconstrueren wat Tristan gevoeld zou kunnen hebben toen ze kort voor haar dood in 1844 op 41-jarige leeftijd door diezelfde straten liep. Deze opmerkelijke verkenning van een feministische geschiedenis, gefilmd voordat Lyon een Italiaanse facelift kreeg en werelderfgoed werd, brengt een arbeidersstad in beeld met tastbare sporen uit het verleden: de rimpels in de lepreuze gevels gaan terug tot de opstanden van de zijdewevers in de 19e eeuw en de razzia’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar in deze film is geluid nog belangrijker dan beeld. Het is opvallend aanwezig en des te levendiger omdat het speelt met schaarste, vergelijkbaar met de benadering van beeld, maar nog radicaler. Gebeurtenissen voltrekken zich alsof de stad een echokamer is, elke scène een klankbord voor alledaagse geluiden die laveren tussen vreemd en vertrouwd, heden en verleden. De viool die Elisabeth bespeelt in de slotscène helpt haar de betekenis van resonantie te begrijpen, in de eerste plaats die van haar voetstappen in de stad. “Ik hoorde het geluid van mijn eigen voetstappen. Ik bewoog en mijn stappen weergalmden door de straat. De echo van Flora’s voetstappen, anderhalve eeuw later: de echo van haar passen.” Aandachtig luisterend herkent Elizabeth in de nederigste geluiden de sterkste resonanties: de afdruk van het verleden onder de echo’s die weerklinken in het heden.

“In Die Reise nach Lyon, a woman historian, fascinated by the diary kept by Flora Tristan during the last few months of her life, refuses the traditional way of ‘looking’ at history and gets caught up in a complex, multi-layered pattern of reverberations. History and ‘her’ story become a network of resonances. One life/ voice imprints in another. The process of social change, instead of being read by academic detectives in stuffy archives, resound in a space between a sound and its similar echoes. A visually fascinating film which is nevertheless one of the few real sound films ever made.” (Paul Willemen)

2K digital restoration by Deutsche Kinemathek