Ter gelegenheid van de vertoning van Isaac Julien’s nieuw installatiewerk Lina Bo Bardi - A Marvellous Entanglement in het kader van de groepstentoonstelling Risquons-Tout in WIELS, presenteren Courtisane en CINEMATEK een selectie van Julien’s single-screen films.

Isaac Julien groeide in de voorbije decennia uit van sleutelfiguur binnen de Britse workshop-beweging van de jaren 1980 tot één van de meest invloedrijke audiovisuele kunstenaars van de vroege 21ste eeuw. Geboren en getogen in de East End in London als oudste van vijf kinderen van uit St. Lucia gemigreerde ouders, geraakte Julien reeds op jonge leeftijd betrokken bij lokale kunstenaarsgemeenschappen, die niet enkel zijn interesse aanwakkerden voor performance- en beeldende kunsten maar ook voor politiek activisme en de culturele beleving van disco en punk. Zijn studies aan de Saint Martin’s School of Arts waren gekenmerkt door een ontluikende passie voor cinema en de confrontatie met een groeiende sociale en raciale onrust, wat hem leidde tot het mee oprichten van het Sankofa Film- en Videocollectief, één van de workshopinitiatieven die in de jaren 1980 de dominante beeldvorming van minderheden in Groot-Brittanië aan de kaak stelden.

De impact van de verzetsbewegingen van de jaren 1980 en zijn persoonlijke ervaring met het laveren tussen verschillende identiteiten laten zich ten volle merken in Julien’s eerste films, die uitdrukking poogden te geven aan de complexiteit van de zwarte Britse ervaring en de al te vaak miskende intersecties van ras, klasse, gender en seksualiteit. Looking for Langston (1989), de film die hem internationale erkenning opleverde, biedt een meditatie op de zwarte homoseksuele ervaring aan de hand van een lyrische en intieme hommage aan Harlem Renaissance dichter en schrijver Langston Hughes. Young Soul Rebels (1991), dat in Cannes bekroond werd met de Prijs van de Kritiek, kijkt terug naar het Londen van 1977 ter reflectie op muziekcultuur als het snijpunt bij uitstek van seksualiteit, politiek en verlangen. Telkens exploreert en combineert Julien verschillende esthetische benaderingen, ontleend aan performance, fotografie, muziek en essayisme, om de representatie van zwarte subjectiviteit radicaal uit te dagen en nieuw leven in te blazen.

Vormexperiment en historisch onderzoek staan ook centraal in Julien’s andere filmische hommages. Frantz Fanon: Black Skin, White Mask (1996), geproduceerd met Mark Nash, is een portret van de revolutionaire denker wiens Peau noire, masques blancs (1952) en Les damnés de la terre (1961) tot op vandaag gelden als uitgelezen wegwijzers voor het proces van dekolonisatie. Derek (2008), ontwikkeld in nauwe samenwerking met Tilda Swinton, verhaalt de omwentelingen in het leven van kunstenaar en filmmaker Derek Jarman, van de eruptie van punk tot de verstarring onder Thatcher, van het losbarsten van homoseksuele emancipatie tot de verschrikkingen van AIDS. Voor elk van zijn hommages zoekt Julien naar een gepaste vorm om antwoord te geven op de vraag hoe singuliere esthetische, discursieve of politieke gevoeligheden naar het scherm kunnen worden vertaald. Maar bovenal biedt elk van zijn films een prikkelende respons op een uitdaging die ons allen aangaat: hoe ideeën en idealen, intensiteiten en sensaties uit een zeker verleden te laten resoneren in de plooien van het heden.