Een duik in een filmgeschiedenis zo rijk en uitgestrekt als dat van de Mediterraan-Arabische wereld levert een opwindende diversiteit aan vormen en indrukken op. Sinds het stille filmtijdperk tot op vandaag brengen de regionale cinema’s van de Maghreb en de Mashriq een veelheid van bijzonder werk voort. Nochtans is hun relatieve miskenning binnen de canonieke filmgeschiedschrijving zonder meer frappant te noemen, wat des te opvallender is in het geval van films gemaakt door vrouwen. Hoewel de laatste decennia een opmerkelijke aangroei van Arabische filmmakers kenden, blijft het werk van vele pioniers vaak schromelijk over het hoofd gezien.

Dit programma wil deze blinde vlek wergwerken en een nieuw licht werpen op het werk van vier filmmakers wiens werk ondergewaardeerd en zelden vertoond wordt: Atteyat Al-Abnoudy, Assia Djebar, Jocelyne Saab en Heiny Srour. Deze filmmakers, afkomstig uit verschillende regio’s en achtergronden, begonnen allen in de jaren zeventig films te maken. Tegen de stroom in wijdden ze zich overwegend aan verhalen en stemmen die binnen de officiële Geschiedschrijving overschaduwd dreigden te raken. Hoewel elk van deze filmmakers verschillende benaderingen ontwikkelde, verkent hun werk gemeenschappelijke thema’s zoals herinnering en identiteit, onderdrukking en bevrijding, geweld en uitsluiting, en de sociale en politieke rol van vrouwen in Arabische samenlevingen en geschiedenissen.

Elk van deze filmmakers, wiens werk hier voor het eerst naast elkaar wordt vertoond, werd gevormd door verschillende tradities en omstandigheden — de Arabische vrouwelijke filmmaker bestaat immers niet, evenmin als de Arabische vrouw. Dit programma sluit zich daarom aan bij Assia Djebars oproep “niet te veronderstellen ‘te spreken voor’, of erger nog, ‘spreken over’, nauwelijks van nabij te spreken, maar indien mogelijk ergens vlak tegenaan.” Om zowel de bijzonderheden als de resonanties van de verschillende oeuvres binnen dit programma in de diepte te verkennen, zijn verscheidene gasten uitgenodigd om “tegen de films aan” te spreken. Bovendien bundelt een bijhorende publicatie een selectie van teksten en interviews die speciaal voor deze gelegenheid zijn gepubliceerd of vertaald.

This program consists of a selection of films from the period 1970 — 1990 which will be shown in the best available quality. This program was developed with the support of The Arab Fund for Arts and Culture (AFAC) and CINEMATEK, in collaboration with Reem Shilleh and Mohanad Yaqubi (Subversive Film).

Thanks to: Viktoria Metschl, Christophe Piette, Céline Brouwez, Mireille Calle-Gruber, Heiny Srour, Mathilde Rouxel, Asmaa Yehia El- Taher, Alexander Horwath, Regina Schlagnitweit, Tobias Hering, Mai Abu ElDahab, Ahmed Bedjaoui, Stephanie Van De Peer, Léa Morin, Mary Jirmanus Saba, Natasha Marie Llorens, Debra Zimmerman, Colleen O’Shea, Yasmin Desouki, Olivier Hadouchi, Salim Aggar, Aziz Kourta, Tewfik Abdelkader Mahi, Emma Hedditch, Louise Shelley, Matthieu Grimault, Omar Jabary Salamanca and many others ...