In sommige opzichten doet Annik Leroy’s debuutfilm denken aan Die Reise nach Lyon van Claudia von Alemann uit hetzelfde jaar. De filmmaker doolt door de spookachtige schemerzones van Berlijn, op zoek naar een vervlogen verleden. Ook hier is herinneren een ruimtelijke ervaring, een reis die de ruimte doorkruist en mettertijd uitmondt in een omzwerving. “Met deze film probeer ik mijn reis en verhaal in kaart te brengen aan de hand van de ruïnes, wijken en straten van Berlijn. Ik filmde de dialoog die ik voerde met de stad, de omzwervingen door de oude wijken (Moabit, Kreuzberg, Wedding), waar het verleden nog tastbaar is, of tenminste, waar er nog iets van overblijft.” De film is gemaakt in een tijd die ver verwijderd lijkt van het huidige neoliberale Berlijn en voert de afbrokkelende gevels en braakliggende woestenijen op als stille getuigen van een tragedie die diepe wonden heeft geslagen. Een tragedie die resonantie vindt in literaire en muzikale fragmenten uit het werk van Gottfried Benn, Else Lasker-Schüler, Witold Gombrowicz, Peter Handke, Gustav Mahler en Richard Wagner. Van het gekraak van Leroy’s voetstappen op de besneeuwde oevers van het Landwehrkanal tot flarden van anonieme stemmen in de U-bahn en luidsprekers die het eindpunt van de lijn aankondigen: de film geeft de stad weer als een onmetelijke klankruimte, doordrenkt met de aanwezige afwezigheden en afwezige aanwezigheden die deze onwerkelijke landschappen bevolken.

"We discover the sounds of a claustrophobic city and get lost between loudspeakers announcing dead-end streets. We overhear the constant murmur of foreign languages trying to find a voice in a wasteland of asphalt, street lights and the Berlin Wall, marked by darkness and scars of the past. ‘Just don’t stare at a wall’, declares Gombrowicz, and the film moves on. Leroy searches for traces of World War II as well as for love and humanity. It’s a contradiction, but it contains the darkened German soul: how to make an emphatic image of this place?” (Patrick Holzapfel)

Newly digitized version

Resonating Surfaces begint met doodskreten: het geschreeuw van Lulu uit de gelijknamige opera van Alban Berg, en dat van Maria, een personage uit Wozzeck, een andere opera van dezelfde componist. In de resonantie van deze vocale timbres ontstaan verschillende gradaties van levensbevestiging, zelfs en met name in het aanschijn van de dood. De Braziliaanse psychoanalist Suely Rolnik schreef: “Men moet weten dat het zelfs in de ongunstigste situaties mogelijk is om de terreur tegen het leven te weerstaan, de verlangensvolle en vindingrijke kracht ervan, en om koppig te blijven doorleven. Dat is de les die we uit de gezamenlijke kreten van Lulu en Maria leren, ze besmetten ons.” Deze sonische ervaring ligt aan de basis van Resonating Surfaces; een ervaring die leidt tot een persoonlijke beweging met een bevrijdend effect, die de verdoving opheft van de sporen van het trauma dat dictatorschap en gevangenschap hebben veroorzaakt. Deze ervaring wordt opgeroepen door Rolnik, wiens verhaal we in deze film te horen krijgen, naarmate het gebruik van de stem geleidelijk verschuift van timbre naar taal. Resonating Surfaces ontstond in nauwe samenwerking met violist en componist George van Dam, en situeert Rolnik in de context van de geluiden en sensaties van São Paulo, haar geboortestad, en in het intellectuele milieu van Parijs in de jaren 70, de stad van haar ballingschap. Door de open en subtiele orkestraties van de ruimtes tussen beeld, geluid en stem lijkt de vormelijke vindingrijkheid van de film Rolniks oproep te echoën om onze resonerende lichamen open te stellen voor de kracht van de andersheid van de wereld en, bovenal, om ons gehoor af te stemmen op de affecten die elke ontmoeting teweegbrengt.

“One could say that de Boer’s films explore the contradictory relation between perception (based on the recognition of preordered forms) and sensation (meaning the open-ended contact with the flux of physical phenomena) — of the kind that Suely Rolnik also discovers in aesthetic experience... De Boer recently cited Rolnik’s distinction between ‘the sensation of the ‘world-as-force-field’’ and the ‘perception of the ‘world-as- form’’, in order to identify what is at stake in her films. Responding to the kinship between her own artistic sensibility and Rolnik’s philosophical approach, de Boer made Rolnik the subject of Resonating Surfaces, the work that best reveals the political stakes of de Boer’s art.” (TJ Demos)

Newly digitized version with 5.1 sound mix